متانول به دلیل خواص منحصر به فردش که آن را برای جداسازی ترکیبات فعال زیستی موثر می کند، معمولاً در استخراج گیاهان استفاده می شود. در اینجا دلیل انتخاب متانول است:
1. طیف وسیعی از حلالیت
متانول یک حلال قطبی است، به این معنی که می تواند طیف گسترده ای از ترکیبات، از جمله بسیاری از متابولیت های ثانویه مانند آلکالوئیدها، فنول ها و فلاونوئیدها را در خود حل کند.
توانایی آن در مخلوط شدن با آب امکان استخراج ترکیبات قطبی و نسبتاً قطبی را فراهم می کند.
2. کارایی
متانول به طور موثری به دیواره های سلولی گیاه نفوذ می کند که به آزادسازی ترکیبات داخل سلولی در حلال کمک می کند.
اغلب منجر به بازده بالاتر ترکیبات فعال زیستی استخراج شده در مقایسه با سایر حلال ها می شود.
3. سازگاری با تکنیک های تحلیلی
متانول به راحتی تبخیر می شود و تغلیظ عصاره ها را برای آزمایش یا خالص سازی بیشتر راحت می کند.
همچنین با تکنیک های تحلیلی مختلف مانند کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)، کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی (GC-MS) و طیف سنجی سازگار است.
4. خواص ضد میکروبی
متانول دارای خواص ضد میکروبی است که می تواند از رشد میکروارگانیسم ها در طول فرآیند استخراج جلوگیری کرده و یکپارچگی عصاره گیاه را حفظ کند.
5. هزینه و در دسترس بودن
متانول نسبتاً ارزان و به طور گسترده در دسترس است و آن را به یک انتخاب عملی برای استخراج در مقیاس بزرگ یا آزمایشگاهی تبدیل می کند.
6. پایداری ترکیبات
در مقایسه با حلال های خشن تر، احتمال تخریب بسیاری از ترکیبات زیست فعال حساس در طول فرآیند استخراج کمتر است.
موارد احتیاط
در حالی که متانول موثر است، سمی و قابل اشتعال نیز هست. اقدامات ایمنی مناسب، مانند کار در هود و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی مناسب، در طول استفاده از آن ضروری است. حلال های جایگزین مانند اتانول یا آب اغلب برای کاربردهای غذایی یا دارویی در نظر گرفته می شوند تا از نگرانی های مربوط به سمیت جلوگیری شود.